BREEAM-NL Nieuwbouw 2020 v1.0

MAT 07 Losmaakbaarheid

Het stimuleren van ‘losmaakbaarheid’ van de toegepaste bouwmaterialen, bouwdelen- en componenten, zodat deze aan het einde van de levensduur van het gebouw eenvoudiger kunnen worden gedemonteerd om in een ander project te worden hergebruikt.

Beschikbare punten 1
Minimale vereiste Nee
Verplicht vanaf Nee
Projectgebonden Ja
Defaultcredit Nee
Filtercredit Nee
Exemplary performance Ja
Functie Bijeenkomstfunctie, Gezondheidszorgfunctie, Industriefunctie, Industriefunctie - Koel- en vrieshuizen, Industriefunctie - Laboratorium, Kantoorfunctie, Logiesfunctie, Onderwijsfunctie (Basis en middelbaar), Onderwijsfunctie (Hoger), Sportfunctie, Winkelfunctie

Eén punt - Losmaakbaarheid van de gebruikte bouwmaterialen en producten

  1. De onderlinge losmaakbaarheid van de gebruikte bouwmaterialen voor het project is vastgesteld met de losmaakbaarheidstool (zie Methodiek).
  2. De losmaakbaarheidsindex LI project (Lip) is groter dan 40%.
  1. Het eerste punt voor deze credit is behaald.
  2. De losmaakbaarheidsindex LI project (Lip) is groter dan 60%.

Geen.

Referentie

Onderwerp

Omschrijving

Toepassingsgebied

CN1

Toepassing bij projecten met casco of casco en centrale installaties

Alle criteria zijn van toepassing.

CN2

Te beoordelen materialen

Alle bouwmaterialen- en producten overeenkomstig de Bepalingsmethode milieuprestatie gebouwen en GWW-werken moeten worden meegenomen bij deze credit. Daarmee is de scope voor materialen dezelfde als bij MAT 01.

Algemeen

CN3

Uitbreiding van bestaande gebouwen

Alle materialen die onderdeel zijn van de uitbreiding worden in deze credit beoordeeld.

CN4

Hergebruik van materialen uit andere gebouwen

De eisen voor de losmaakbaarheid van hergebruikte bouwmaterialen en producten zijn dezelfde als die voor nieuwe bouwmaterialen en producten.

Voor de bepaling van de mate van losmaakbaarheid dient gebruik te worden gemaakt van de Losmaakbaarheidstool waarmee de losmaakbaarheidsindex wordt berekend - LI project (Lip). Goedgekeurde tools zijn benoemd op de hulppagina. 

De berekeningen en onderbouwing van de losmaakbaarheid dienen aan de volgende eisen te voldoen:

  • Voor de beoordeling van de losmaakbaarheid maakt het projectteam gebruik van de meest recente versie van de losmaakbaarheidstool op de datum van BREEAM-registratie in de Assessmenttool.
  • De losmaakbaarheid van de gebouwinstallaties dient te worden meegenomen.
  • De losmaakbaarheid van de bouwdelen en objecten is op detailtekeningen aangegeven. Indien gebruik wordt gemaakt van BIM (Building Information Management) is de informatie over losmaakbaarheid bij de relevante bouwdelen en objecten opgenomen.
  • Alle losmaakbare bouwdelen en objecten moeten bij oplevering van het gebouw zijn opgenomen in een duidelijke digitale demontagehandleiding (in open data format), die deel uitmaakt van de losmaakbaarheiddocumentatie voor de gebouwbeheerder. In deze demontagehandleiding zijn minimaal opgenomen:
    • Overzicht van bouwelementen (met vier-cijferige NL/SfB codering).
    • Lip index van het totale project.
    • Naam en type van ieder losmaakbaar element.
    • Fabrikant/leverancier van ieder losmaakbaar element.
    • Afbeelding met codering (zie verderop).
    • Per object een duidelijke omschrijving (gebruiksaanwijzing) van de wijze van bevestiging en demontage, met type verbinding (droog, nat, gekit, verlijmd, enz.).
    • Per object de toegankelijkheid van de verbinding.
    • Per object de doorkruisingen.
    • Per object de vorminsluiting.
    • Benodigde gereedschappen en vakkennis voor demontage, benodigd materieel en opslag- en transportvoorzieningen.
    • Indien BIM wordt gebruikt voor het project: opname en koppeling van alle losmaakbare objecten met hun verbindingen en LI element score in het BIM-model.

NB. Een uitdraai van de ‘as-built’ ingevulde losmaakbaarheidstool bevat veel van bovenstaande gegevens.

  • Alle losmaakbare objecten moeten bij plaatsing in het gebouw zijn voorzien van een permanent leesbare ‘losmaakbaarheidscode’ voor de verbindingen, overeenkomstig de codering in de demontagehandleiding. Dit kan bijvoorbeeld d.m.v. een sticker of een plaatje dat ongevoelig is voor veroudering. Elk object (niveau 3) is voorzien van een codering middels één van de volgende identificatiemethodes:
    • RFID
    • NFC
    • QR code
    • BAR code
    • Beacon

De code is bij voorkeur vindbaar aan meerdere bevestigingszijden van elk object bij toekomstige demontage.

In theorie heeft een volledig losmaakbaar object in een gebouw een score van LI element = 1. Een object dat in geen enkel opzicht losmaakbaar is, scoort LI element = 0.

Criteria

Ontwerpfase

Opleverfase

Alle

Aan de hand van één of meerdere bewijsstukken zoals vermeld in hoofdstuk 4.0 BREEAM-NL Bewijsmateriaal dient aangetoond te worden dat het project aan de criteria voldoet.

Geen

Losmaakbaarheid in bouwelementen wordt al meegenomen in de Bepalingsmethode Milieuprestatie Gebouwen en GWW-werken en daarmee gewaardeerd bij MAT 01. Bij deze credit, MAT 07 Losmaakbaarheid, gaat het om de onderlinge verbindingen tussen objecten in, op en aan het gebouw, en hoe men deze kan demonteren en weer kan hergebruiken.

Object: binnen deze credit wordt voor alle ‘losmaakbare’ bouwmaterialen, bouwdelen, producten, componenten, elementen, enz., de term ‘object’ gebruikt.

  • Rapport: Circular Buildings – Meetmethodiek Losmaakbaarheid (V2.0), mei 2021.

Losmaakbaarheidstool

Waar wordt gesproken over losmaakbaarheidstool, dient gelezen te worden een door de DGBC goedgekeurde losmaakbaarheidstool. Een overzicht van de goedgekeurde tools zal beschikbaar zijn op de website van BREEAM-NL.

Datum van publicatie:
11 november 2020

Permanent leesbare 'losmaakbaarheidscode'

De volgende eis beschreven in de methodiek van MAT 07 komt te vervallen: “Alle losmaakbare objecten moeten bij plaatsing in het gebouw zijn voorzien van een permanent leesbare ‘losmaakbaarheidscode’ voor de verbindingen, overeenkomstig de codering in de demontagehandleiding. Dit kan bijvoorbeeld d.m.v. een sticker of een plaatje dat ongevoelig is voor veroudering. Elk object (niveau 3) is voorzien van een codering middels één van de volgende identificatiemethodes:

  • RFID
  • NFC
  • QR code
  • BAR code
  • Beacon

De code is bij voorkeur vindbaar aan meerdere bevestigingszijden van elk object bij toekomstige demontage.”

Datum van publicatie:
26 april 2022

Losmaakbaarheidstool

Voor het vaststellen van de losmaakbaarheidsindex moet gebruik worden gemaakt van een tool waar dit mee kan worden berekend. Op dit moment zijn de volgende tools hiervoor beschikbaar:

Ondersteunend document

De meetmethodiek Losmaakbaarheid is ontwikkeld en getoetst door een consortium van Alba Concepts, Dutch Green Building Council, Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en W/E Adviseurs in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken en de Transitieagenda Circulaire Bouweconomie. Het rapport Circular buildings Meetmethodiek losmaakbaarheid versie 2.0 licht de scope en meetmethodiek verder toe. 

Definitie losmaakbaarheid van het gebouw

In het rapport Circular Buildings Meetmethodiek losmaakbaarheid versie 2.0 wordt gesproken over LIP. De definitie van LIP is Losmaakbaarheidsindex van een product of element. In de Beoordelingsrichtlijn is de definitie van LIP Losmaakbaarheidsindex van het project. Dit moet gelezen worden als LIG waarnaar reeds is verwezen in de rekentool en in het rapport Circular Buildings Meetmethodiek losmaakbaarheid versie 2.0. LIG staat voor losmaakbaarheidsindex Gebouw.

Laatste wijzigingen: 11 januari 2023

Home