BREEAM-NL Nieuwbouw 2020 v1.0

ENE 02 Energiemonitoring

Stimuleren van ‘subbemetering’ met energiemeters voor de monitoring van het energiegebruik.

Beschikbare punten 2
Minimale vereiste Nee
Verplicht vanaf Ja
Projectgebonden Ja
Defaultcredit Nee
Filtercredit Nee
Exemplary performance Nee
Functie Bijeenkomstfunctie, Gezondheidszorgfunctie, Industriefunctie, Industriefunctie - Koel- en vrieshuizen, Industriefunctie - Laboratorium, Kantoorfunctie, Logiesfunctie, Onderwijsfunctie (Basis en middelbaar), Onderwijsfunctie (Hoger), Sportfunctie, Winkelfunctie

De credit bestaat uit twee delen:

  • Subbemetering van energiegebruiksgroepen (1 punt)
  • Subbemetering van (gebruiks)ruimten (1 punt)

Toon aan dat aan de volgend criteria wordt voldaan:

Eén punt - Subbemetering van energiegebruiksgroepen (verplicht vanaf Good)

  1. Er worden toegankelijke submeters toegepast zodat tenminste 90% van het jaarlijks gebouwgebonden energiegebruik (gas, warmte, koude, elektriciteit) kan worden toegewezen aan specifieke energiegebruiksgroepen.
  2. Bij een gebouw met een BVO van meer dan 1000 m2 is een meetstrategie en verificatieplan en/of bemeteringsplan opgesteld. Dit dient inzicht te geven in de beoogde meters, hun onderlinge relatie, de locaties, specificatie, kalibratie en de opzet (presentatie) van het dashboard van de verkregen meetdata.
  3. De energiemeters zijn continu ‘uitleesbaar’ en aangesloten op een energiemonitorings- of gebouwbeheersysteem, waarbij elke meter is gelabeld naar de specifieke gebruiksgroep van de meter. De data is beschikbaar voor analyse en kan worden geëxporteerd naar een universeel formaat (bij voorkeur csv).

Eén punt - Subbemetering van (gebruiks)ruimten

  1. Er worden toegankelijke submeters toegepast waarmee het jaarlijks gebouwgebonden energieverbruik (gas, warmte, koude, elektriciteit) kan worden toegewezen aan relevante gebiedszones.
  2. De energiemeters zijn continu uitleesbaar en aangesloten op een energiemonitorings- of gebouwbeheersysteem, waarbij elke meter is gelabeld voor de specifieke gebiedszone. De data is beschikbaar voor analyse en kan worden geëxporteerd naar een universeel formaat (bij voorkeur csv).
  3. De energiemeters dekken de energievoorziening aan gehuurde ruimten, of in gebouwen met één huurder de relevante gebiedzones, units of afdelingen. In ieder geval vindt plaats:
    1. Subbemetering per bouwlaag, of anders per vloerdeel wanneer er meerdere schachten gebouwkernen of vloerdelen zijn.
    2. Het is mogelijk om per gehele schacht te ‘subbemeteren’ wanneer het aantal ruimtes aangesloten op de schacht kleiner is dan het aantal ruimtes op een typische bouwlaag (aangesloten op alle schachten). Dit is vaak het geval bij gebouwen met een relatief groot vloeroppervlak en weinig bouwlagen.
    3. Subbemetering per “vloerdeel” in het geval van hoogbouw, waarbij elke schacht op elke bouwlaag een groot aantal ruimten bedient heeft, oftewel subbemeteren van elk van de schachten op iedere verdieping.

Geen

Referentie

Onderwerp

Omschrijving

Toepassingsgebied

CN1

Toepassing bij cascoprojecten

De criteria zijn niet van toepassing.

CN1.1

Toepassing bij projecten met casco en centrale installaties

Alle criteria zijn van toepassing.

Algemeen

CN2

Energiegebruiks- groepen.

Van de volgende energiegebruiksgroepen dient onder de bijstaande voorwaarden altijd een submeter te worden toegepast:

  • Ruimteverwarming: altijd subbemetering
  • Warmtapwater: bij een opgesteld vermogen van meer dan 50 kWth
  • Bevochtiging: bij een opgesteld vermogen van meer dan 10 kWe
  • Koeling: bij een opgesteld vermogen van meer dan 20 kWth
  • Ventilatoren (van het hoofdsysteem): bij een opgesteld vermogen van meer dan 10 kWe
  • Verlichting inclusief gebruiksapparatuur: indien een eindverdeelkast een vermogen van meer dan 50 kWe doorgeeft
  • Hernieuwbare energieopwekking: altijd subbemetering
  • Andere aanzienlijke energiegebruiksystemen -indien van toepassing op de specifieke gebouwfunctie-, waarbij op basis van de energieprestatieberekening het energieverbruik van de betreffende gebruiksgroep meer dan 5% van het totale gebouwgebonden energieverbruik bedraagt.

CN3

Uitbreidingen van bestaande gebouwen

Als het project een uitbreiding van een bestaand gebouw is, waarbij gebouwinstallaties en -systemen zowel in de uitbreiding als in het bestaande gebouw worden gebruikt, zijn de criteria alleen van toepassing op de uitbreiding. In dit geval moeten minimaal de energie-installaties voor energie gebruiksgroepen in het bestaande gebouw worden gemeten bij de toevoerpunten aan de uitbreiding, bijvoorbeeld voor warmwater, gas en elektriciteit. Desalniettemin is de beste aanpak om het volledige gebouw van energiemeters te voorzien.

CN4

Modulaire ketelsystemen

Modulaire ketelsystemen kunnen als geheel worden gemonitord. Zie Definities.

CN5

Relevante gebiedszone

Een relevante gebiedszone betreft een etage of specifiek functioneel bouwdeel.

Een verhuurde eenheid kan een gebiedszone zijn, mits deze niet groter is dan 1 etage. Een functioneel bouwdeel is ontworpen om een specifieke functie binnen een gebouw te huisvesten. Voorbeelden hiervan zijn catering (restaurant, kantine), kantoorruimten, industrie, laboratoriumruimten, enz.

CN6

Kleine verhuurunits

<250m2 NVO

In geval van kleine verhuurunits, dienen per verhuurde unit minimaal de volgende submeters (indien van toepassing) aangebracht te worden:

  • Elektriciteit
  • Warmte
  • Koude
  • Gas

CN7

Verwarming en warmtapwater

Ruimteverwarming en huishoudelijk warm tapwater kan worden gecombineerd met een enkele meter (bijvoorbeeld warmte of gas) per relevante gebiedszone.

CN8

Significante hoeveelheid relevante gebiedszones

Er dient een significante hoeveelheid van het energiegebruik te worden gemonitord van relevante gebiedszones. Als richtlijn wordt aangehouden dat relevante ruimten die gezamenlijk minder dan 10% van het energiegebruik hebben, buiten beschouwing kunnen worden gelaten.

Meetstrategie

Een meetstrategie is een geschreven document met daarin minimaal een opsomming van te bemeteren energiegebruikers, met per energiegebruiker het soort energie en de verwachte (de berekende) hoeveelheid gebruikte energie. Daarnaast is op tekeningen en schema’s aangegeven waar de (gelabelde) energiemeters en de te meten energiegebruikers zich in het gebouw bevinden. Op basis van de meetstrategie kan gecontroleerd worden of aan de crediteisen wordt voldaan en kan de gebouweigenaar of -beheerder beoordelen hoe het energiemeetsysteem van het gebouw ontworpen is en welke functionaliteiten er zijn. Zie voor een gedetailleerde handreiking voor een passende meetstrategie voor de energiemonitoring van een gebouw de General Information Leaflet 65: Metering energy use in new-non-domestic buildings en CIBSE TM 39 Building Energy Metering. Helaas is er geen Nederlandstalige vertaling of gelijkwaardige variant van deze documenten.

Schatting van jaarlijks energiegebruik van elk eindgebruik

Indien het totale gebruik van één enkele eindgebruikercategorie (of een combinatie van eindgebruikercategorieën opgeteld) geschat wordt op minder dan 10% van het jaarlijkse energiegebruik voor een bepaald type brandstof, is subbemetering van dit eindgebruik niet nodig. In dit geval moet het ontwerpteam dit wel aantonen. Indien een bepaald eindgebruik duidelijk minder dan 10% van het totale jaarlijkse energiegebruik (voor het desbetreffende brandstoftype) zal bedragen, is een eenvoudige berekening of toepassing van benchmarks voldoende.

Schatting van het totale jaarlijkse energiegebruik

Als onduidelijk is of een eindgebruik 10% van het jaarlijkse energiegebruik voor een bepaald brandstoftype zal bedragen of niet, moeten er gedetailleerdere berekeningen worden gemaakt. Het totale jaarlijkse energiegebruik moet worden geschat met een methode die het werkelijke energiegebruik schat. Elk energie-eindgebruik kan worden geschat met de methodes in NTA 8800.

Criteria

Ontwerpfase

Opleverfase

Alle Bewijsvoorwaarden

Aan de hand van één of meerdere bewijsstukken zoals vermeld in hoofdstuk 4.0 BREEAM-NL Bewijsmateriaal dient aangetoond te worden dat het project aan de criteria voldoet.

Toegankelijke submeters

Energiemeters te installeren in een ruimte van het gebouw met eenvoudige toegang zodat regelmatige controle en het aflezen door de gebouwgebruiker of onderhoudsmonteur blijft gewaarborgd. Doorgaans is dit een meterkast of technische ruimte.

Energiemonitoring- en beheersysteem

Voorbeelden zijn automatische meterleessystemen (AMR) en gebouwenergiebeheersystemen (GBS). Dergelijke systemen verzorgen het betrouwbaar en robuust uitlezen en opslaan van meetgegevens, en het melden van storingen aan meters. Uitgebreidere systemen maken ook automatische monitoring en rapportage mogelijk. Bijvoorbeeld gekoppeld aan een dashbord met prestatieindicatoren en alarmen, of het periodiek per email versturen van overzichten afgestemd op de wensen van de gebouwbeheerder of -eigenaar.

Energievoorziening

Alle typen geleverde energie aan een relevante gebiedszone binnen de grenzen van het beoordeelde gebouw; inclusief elektriciteit, gas, warmte/koude of andere vormen van energie of brandstof die worden gebruikt binnen elke relevante ruimte.

Energiemeters

Energiemeters meten de hoeveelheid gebruikte energie in een energievoorzieningsketen. Primaire meters meten per brandstoftype de energietoevoer. Hiermee kan de energieleverancier de gebruikte energie in rekening brengen.

Voorbeelden hiervan zijn de slimme en geavanceerde meters die de elektriciteit- en gastoevoer naar een locatie meten, of de toevoer van stadswarmte.

Submeters vormen het tweede niveau. Voorbeelden hiervan zijn warmte- koude- stoom- of elektriciteitsmeters en secundaire meters die het gebruik meten van specifieke delen van installaties of apparatuur. Daarnaast kunnen ze worden gebruikt voor meting van afzonderlijke delen, bijvoorbeeld afzonderlijke gebouwen, verdiepingen in een flat- of kantoorgebouw, gehuurde ruimten, functieruimten.

Gebouwbeheersysteem

Een gebouwbeheersysteem (centrale computer) regelt, registreert, bewaakt en bestuurt diverse systemen en installaties in het gebouw zoals luchtbehandelingen, verwarming, koeling, verlichting en beveiliging.

Modulaire ketelsystemen

Een modulair ketelsysteem bestaat uit een serie ketels die op elkaar zijn aangesloten om te voorzien in een reeks verschillende verwarmingsbehoeften. Ze bestaan over het algemeen uit meerdere identieke ketelunits, soms gestapeld, alhoewel ook een mix van ketels met rookgascondensor en conventionele ketels mogelijk is. De capaciteit van de ketels kan trapsgewijs worden ingesteld. Bovendien werken de ketels elk ongeveer met de maximale capaciteit en het maximale rendement, zodat het totale rendement bij gedeeltelijke belasting hoger is dan deze zou zijn voor een enkele grotere ketel.

Geen

Verplichte punten bij de kwalificatie Outstanding

In Tabel 4 staat bij credit ENE02 dat de verplichte punten voor criterium 1-3 gelden, dit is onjuist. De verplichte punten moeten bij criterium 1-6 behaald worden.  

Datum van publicatie:
10 maart 2023

Verplichte punten Outstanding score

Het behalen van twee punten voor credit ENE02 is verplicht voor het behalen van een Outstanding score.

Hoe bepaal je conform criterium 6 welke zones bemeterd moeten worden?

Als eerste bepaal je wat relevante gebiedzones zijn. Een relevante gebiedszone betreft een etage of specifiek functioneel bouwdeel. Een verhuurde eenheid kan een gebiedszone zijn, mits deze niet groter is dan 1 etage. Een functioneel bouwdeel is ontworpen om een specifieke functie binnen een gebouw te huisvesten. Voorbeelden hiervan zijn catering (restaurant, kantine), kantoorruimten, industrie, laboratoriumruimten, enz.

Aanvullende randvoorwaarden op het bovenstaande zijn:

  • Er moet onderscheid gemaakt worden in verdiepingen én gebruiksfunctie. Als één gebruiksfunctie verdeeld is over meerdere verdiepingen, moet dit alsnog per verdieping bemeterd worden. Als er meerdere schachten, gebouwkernen of vloerdelen zijn moet het submeteren sowieso per vloerdeel.
  • Bij specifieke gebouwtypen gelden de volgende aanvullende voorwaarden:
    • Bij gebouwen met een relatief groot vloeroppervlak en weinig bouwlagen mag er per schacht besubmeterd worden. Dit mag alleen als een klein aantal ruimtes op een verdieping is aangesloten op een schacht. 
    • Bij hoogbouw waarbij een schacht een groot aantal ruimtes bedient, submeter je minstens elke schacht, op elke bouwlaag.

Efficiënt besubmeteren van verlichting

Wanneer het efficiënt is om de verlichting te besubmeteren met kleine gebruiksgroepen op dezelfde verdieping, is dit toegestaan. Dit kan bijvoorbeeld gaan om gebruiksapparatuur zoals warmtapwaterinstallaties, printers of monitoren, die onder dezelfde submeter vallen. Het is hierbij niet verplicht dat de eindverdeelkast een vermogen van meer dan 50 kWe doorgeeft, zoals in de credittekst wordt vermeld.

Toegevoegd op 22 april 2024 en laatst gewijzigd op 22 april 2025

Home