BREEAM-NL Nieuwbouw en Renovatie 2014 v1.01

LE 3 Aanwezige planten en dieren op de bouwlocatie

Het stimuleren van het treffen van maatregelen om planten en dieren die aanwezig zijn op de bouwlocatie te beschermen en behouden gedurende de bouw. 

Maximaal punten 1
Verplicht Nee
Verplicht vanaf
Projectgebonden Ja
Defaultcredit Nee
Filtercredit Nee
Exemplary performance Nee
Functie Bijeenkomstfunctie, Industriefunctie, Kantoorfunctie, Logiesfunctie, Onderwijsfunctie (basis en middelbaar), Winkelfunctie, Woonfunctie
Er kan maximaal 1 punt toegekend worden. Er moet onderbouwd worden aangetoond dat:
1 1 punt

Een erkend ecoloog heeft vóór aanvang van de bouwactiviteiten een natuurrapportage opgesteld. Daarnaast houdt een erkend ecoloog toezicht tijdens (specifieke) bouwactiviteiten, om te garanderen dat tijdens de bouw rekening wordt gehouden met aanwezige plant- en diersoorten.

Het volgende toont aan dat aan de criteria wordt voldaan:

1.1

Vóór aanvang van de bouwactiviteiten/het bouwrijp maken stelt een erkend ecoloog een natuurrapportage op waarin de bouwlocatie wordt beschreven op basis van een bureauonderzoek en veldbezoek en indien noodzakelijk een inventarisatie in het veld. Dit betekent het volgende:

  • De aanwezige plant- en diersoorten zijn geïnventariseerd.
  • Het potentieel voor plant- en diersoorten van de locatie is in beeld gebracht, waarbij dit potentieel is gerelateerd aan de omgeving (regionale ligging) van de bouwlocatie. Dit betekent concreet dat bijvoorbeeld een bouwlocatie nabij de duinen, potentieel van waarde kan zijn voor plant- en/of diersoorten van duinsystemen.
  • Onderdeel van de natuurrapportage is een ecologisch werkprotocol waarin wordt aangegeven hoe de aannemer het project kan realiseren met minimale of geen schade aan de flora en fauna. Let op: hierbij is het uitgangspunt om het bouwproject wel te realiseren, maar met minimale verstoring aan de flora en fauna.
  • De hoofdaannemer informeert en traint de bouwvakkers hoe het ecologische werkprotocol geïmplementeerd dient te worden.
  • Er wordt voldaan aan de wettelijke verplichtingen uit de Flora- en faunawet, de Natuurbeschermingswet, de Boswet en het provinciaal compensatiebeginsel. Dit wordt door de erkend ecoloog bevestigd.
  • Aan alle EU-regelgeving, gerelateerd aan het beschermen en verbeteren van de ecologie, is of zal worden voldaan tijdens het ontwerp en het bouwproces.
1.2

Een erkend ecoloog heeft gedurende het bouwproces vastgesteld dat volgens het werkprotocol en (de specifieke voorwaarden van) een eventueel afgegeven ontheffing gewerkt wordt en stelt hierover na oplevering een verklaring op.

NB De natuurrapportage wordt zowel voor LE 1, LE 3, LE 4 als LE 6 opgesteld. (Zie bijlage 1.)

A 1.1 & 1.2

Een kopie van een opgestelde rapportage (natuurrapportage) met daarin:

  • een ecologische beschrijving van de locatie en van het ecologische potentieel van de locatie.
  • een overzicht van de mogelijke effecten van de bouwwerkzaamheden op lokale ecologie.
  • een werkprotocol met daarin instructies voor de uitvoerder om mogelijk negatieve effecten te mitigeren/voorkomen. 

 

B 1.1 & 1.2

Een rapport van een erkend ecoloog waaruit blijkt dat:

  • de werkzaamheden volgens het werkprotocol zijn uitgevoerd (dit kan een hoofdstuk zijn in de eerder genoemde natuurrapportage);
  • voldaan is aan de relevante Nederlandse wetgeving met betrekking tot natuur en ecologie.
  • Voor woningen: de ontwikkelaar stimuleert het verantwoord inrichten van de tuin door het aanleveren van een gebruikshandleiding waarin de belangrijkste aandachtspunten uit de natuurrapportage zijn vertaald in voor de gebruiker begrijpelijke taal. 

 

Ecologisch werkprotocol

Een document dat tijdens de uitvoer van het bouwproject instructies biedt aan de uitvoerder om planten en dieren te ontzien, én om de eventuele maatregelen ten behoeve van ecologie (zie LE 4) op een goede manier uit te voeren. Een ecologisch werkprotocol biedt hiertoe zeer concrete maatregelen. Het is, indien beschikbaar, gebaseerd op een door het ministerie van LNV erkende ‘gedragscode’ en heeft tot doel te voldoen aan de zorgplicht en verplichtingen uit de Natuurbeschermingswet, en het beschermen van zwaarder beschermde soorten (artikel 2 van de Flora- en faunawet en Rode Lijstsoorten) en overige zeldzame soorten.

Erkend ecoloog

Voor de definitie van een erkend ecoloog gaat BREEAM uit van de definitie die de Dienst Regelingen (de dienst van het ministerie van LNV dat vergunningen en ontheffingen verleent met betrekking tot de Flora- en faunawet) hanteert. Een erkend ecoloog is een persoon die:

  1. op hbo-, dan wel universitair niveau een opleiding heeft genoten met als zwaartepunt (Nederlandse) ecologie, en/of
  2. als ecoloog werkzaam is voor een ecologisch adviesbureau dat is aangesloten bij het netwerk Groene Bureaus en/of
  3. zich aantoonbaar actief inzet op het gebied van de soortenbescherming en is aangesloten bij de daarvoor in Nederland bestaande organisaties (zoals Das en Boom, VZZ, RAVON, Vogelbescherming Nederland, Vlinderstichting, Natuurhistorisch genootschap, KNNV, NJN, IVN, EIS Nederland, FLORON, VOFF, SOVON enz.).

Natuurrapportage

Een door een ecoloog opgestelde rapportage, waarin alle relevante ecologische informatie rond het bouwproject is vastgelegd (zie Bijlage 1 voor de inhoud van een dergelijke natuurrapportage). Dit document wordt opgesteld en bijgewerkt gedurende het gehele bouwproces door een erkend ecoloog, van locatiekeuze tot beheer van de groene ruimte. In Bijlage 1 staat op hoofdlijnen aangegeven welke informatie in een dergelijke natuurrapportage dient te worden opgenomen.

Zorgplicht

De zorgplicht houdt in dat menselijk handelen geen nadelige gevolgen voor de flora en fauna mag hebben. Deze plicht geldt voor alle planten en dieren, beschermd of niet. In het geval van beschermde planten of dieren geldt de zorgplicht ook als er een ontheffing of vrijstelling is verleend. De zorgplicht voor dieren betekent niet dat er geen dieren mogen worden gedood, maar wel dat dit, indien noodzakelijk, met zo min mogelijk lijden gepaard gaat (bron: ministerie van LNV). 

Gedragscode

  • Een document waarin een uitvoerende partij zich committeert om bij bepaalde activiteiten te voldoen aan de zorgplicht en de plicht om zwaarder beschermde soorten van de Flora- en faunawet te beschermen. Deze gedragscode dient door het ministerie van LNV te worden goedgekeurd. Een gedragscode kan in samenwerkingsverband worden opgesteld door partijen die dezelfde typen activiteiten uitvoeren. De organisatie Bouwend Nederland stelt op het moment dat dit document wordt opgesteld, een dergelijke gedragscode op.

Relevante wet- en regelgeving

  • Flora- en faunawet (bescherming en instandhouding van inheemse plant- en diersoorten).
  • Natuurbeschermingswet (bescherming en instandhouding van gebieden met specifieke waarde voor de Nederlandse natuur, zie http://wetten.overheid.nl/BWBR0009641/geldigheidsdatum_13-11-2012).
  • De Wet ruimtelijke ordening verplicht gemeenten tot het opstellen van een bestemmingsplan. In het bestemmingsplan worden ook natuurgebieden begrensd. In het kader van het zorgvuldigheidsbeginsel dient, bij het vaststellen van een bestemmingsplan(wijziging), onderzocht te worden of er geen andere wetgeving met dit besluit conflicteert. Dit betekent dat er een onderzoek naar flora en fauna zal moeten plaatsvinden, om te controleren of er geen wetsartikelen uit de natuurwetgeving overtreden worden. 

Relevante links

Achtergrond / Baten

Nog toe te voegen.

 

Aandachtspunten

In samenwerking met het Netwerk Groene Bureau's zijn drie onderdelen van credit LE 3 toegelicht. Het betreft een uitleg van de termen ‘inventarisatie’ en ‘potentieel’ en een nadere toelichting op de verklaring dat het ecologisch werkprotocol is gevolgd.

 

Inventarisatie

In de criteria-eisen is opgenomen dat “de aanwezige plant- en diersoorten zijn geïnventariseerd”. Letterlijk genomen is daarmee een vlakdekkende inventarisatie van álle aanwezige plant- en diersoorten noodzakelijk. In de praktijk wordt door een deskundig ecoloog een beschrijving gegeven van de aanwezige kenmerkende plant- en diersoorten, waarbij niet alleen beschermde soorten worden meegenomen maar ook algemene en zeldzame, maar niet beschermde soorten.

Het doel van de LE 3 credit is om zorgvuldige omgang van de aanwezige dier- en plantsoorten te bewerkstelligen bij het bouwrijp maken van het terrein en tijdens de bouw. Deze invulling van de zorgplicht van de Flora- en faunawet (Ff-wet) geldt voor beschermde en bedreigde soorten, maar ook voor algemene soorten.

De term ‘inventarisatie’ kan worden gelezen als: een beschrijving van de aanwezige kenmerkende plant- en diersoorten (zowel algemeen als zeldzaam), aangevuld met beschermde soorten (Ff-wet) op het terrein door een deskundig ecoloog. Als basisinformatie wordt de (mogelijke) aanwezigheid van soorten voortkomend uit het bureau- en het oriënterend veldonderzoek gebruikt. Er wordt op basis van de aanwezige biotopen in het plangebied (en omgeving) een inschatting gemaakt van de huidige aanwezigheid en geschiktheid voor deze soorten.

De ecoloog beoordeelt de noodzaak voor een gerichte inventarisatie (grondiger onderzoek om aanwezigheid van een soort vast te stellen) van soort(groep)en. Dit gebeurt op basis van de aanwezige biotopen en de bekende verspreiding van soort(groep)en. Voor een onverstoord, voedselarm en soortenrijk grasland is die noodzaak eerder aanwezig dan voor een verstoord (opgebracht zand), reeds bouwrijp gemaakt terrein. Bij sloop van een gebouw is bijvoorbeeld nader onderzoek naar vleermuizen noodzakelijk.

 

Potentieel

In de criteria-eisen 1.1 2e bullet is opgenomen dat ‘het potentieel voor plant- en diersoorten van de locatie in beeld is gebracht’. Het potentieel in deze credit dient anders te worden benaderd dan het potentieel in LE4. Voor een uitleg van het potentieel van LE 4 zie Hulp bij credits Nieuwbouw en Renovatie LE 4. In de credit LE 3 dient het potentieel in beeld te worden gebracht van de huidige te verwachten natuurwaarden, dus vóór aanvang van de werkzaamheden én de biotopen die onbedoeld kunnen ontstaan gedurende de werkzaamheden. Hierbij kan gedacht worden aan het ontstaan van geschikte biotopen voor pionierssoorten zoals rugstreeppad en oeverzwaluw.

 

Verklaring ecologisch werkprotocol gevolgd

In de criteria-eisen 1.2 is opgenomen dat ‘een erkend ecoloog gedurende het bouwproces heeft vastgesteld dat volgens het werkprotocol […] gewerkt wordt en hierover na oplevering een verklaring opstelt’. In de praktijk blijkt dat, door andere dan ecologische redenen, werkzaamheden met enige regelmaat in een andere periode, op een andere wijze of met andere materialen worden uitgevoerd. Doorgaans wordt het ecologisch werkprotocol niet aangepast op deze punten, waardoor naderhand feitelijk geen verklaring meer kan worden afgegeven dat volledig is gewerkt volgens het ecologisch werkprotocol.

Centraal staat bij de eindverklaring LE 3 dat volgens de Flora- en faunawet is gewerkt en geen overtreding heeft plaatsgevonden. Indien onverhoopt de werkzaamheden of planning van het project wijzigen en daardoor het werkprotocol niet nageleefd kan worden, dan is het mogelijk af te wijken van het werkprotocol. Afwijkingen op het werkprotocol zijn alleen toegestaan, mits dit voldoende ecologisch onderbouwd en gemotiveerd kan worden door de betrokken ecoloog. De ecoloog dient, bij voorkeur voorafgaand aan de werkzaamheden, te onderbouwen en te bevestigen dat er voldoende (alternatieve) maatregelen worden/zijn genomen om schade aan soorten te voorkomen. Deze afwijkingen inclusief ecologische onderbouwing dienen schriftelijk vastgelegd te worden in een document dat bijvoorbeeld als bijlage wordt toegevoegd aan het werkprotocol. Vervolgens wordt door de betrokken ecoloog vastgesteld of de werkzaamheden zijn uitgevoerd volgens de gewijzigde adviezen.

Datum laatste wijziging: 15 februari 2017

Home